TIPS

Bereid je voor op de metingen

THUIS

Hoe kan je het water uit de door jou gekozen gracht, beek, rivier of kanaal scheppen?

Hou alvast een glazen bokaal bij, knutsel een meetstok in elkaar, neem een emmer, of haal misschien zelfs een rubberen bootje uit de kast.

Wat zit er in jouw meetpakket?

Een pipet
Een petrischaaltje

Dit materiaal laat je thuis als je een watermonster gaat nemen.
Laat het petrischaaltje in de koelkast en leg de pipet nog even gesloten aan de kant.

Wat voorzie jij zelf?

Materiaal om water te scheppen
Een gsm met camera of fototoestel om een foto van de meetlocatie te nemen.
Een glazen bokaal / potje met deksel om het watermonster in te vervoeren.

LET OP

Zorg dat je materiaal proper is om kruisbesmetting te voorkomen.

TIP

Om je glazen bokaal en deksel zuiver te maken kan je die grondig afwassen, afspoelen en daarna enkele minuten laten 'weken' in kokend water. Vervolgens op een proper aanrecht laten uitdruipen en afkoelen. Dit desinfecteert jouw materiaal.

Je bent bijna klaar om te vertrekken.

Verzamel je schepmateriaal en trek indien nodig je laarzen aan.
Check de locatie van jouw meetpunt. Je vindt de locatie terug in de mails die je van ons hebt ontvangen.

Neem een watermonster

OP PAD

Ga naar jouw gekozen meetpunt.
Neem een watermonster op jouw gekozen meetlocatie.
- Er zijn tal van opties om een watermonster te nemen, zolang je het maar veilig houdt.
Neem jouw schepmateriaal en hou het ongeveer 20 cm onder het wateroppervlak.
- Indien de diepte het toelaat, zorg dan dat je potje volledig onder water is bij het scheppen.
Zorg er tegelijk voor dat je zeker geen bodem of slib mee hebt.
Vervoer het watermonster in een afgesloten bokaal of potje met een stevig sluitend deksel en neem het mee naar huis.

Documenteer jouw meting.
Noteer goed het tijdstip en de coördinaten van de locatie van de meting!

Meetcode: ................................

Datum en uur van staalname: .......... /............ / 2025 om ...... : ........

TIPS

Wees voorzichtig. Breng jezelf en anderen niet in
gevaar als je je naar het water begeeft.
Verstoor geen natuur. Vertrappel geen planten en heb respect voor de omgeving.
Laat geen afval achter. Zie je toch afval? Neem het mee. Laat de plek beter achter dan hoe je het gevonden hebt.
Als je door omstandigheden toch niet aan het water geraakt op jouw gekozen meetpunt, kies dan een gelijkaardige locatie dichtbij jouw eerder gekozen meetpunt.
Zorg dat je de proef zo snel mogelijk thuis uitvoert na het nemen van je watermonsters.

Neem een foto van de locatie waar jij gemeten hebt.

We brengen de waterkwaliteit van Vlaanderen en Brussel in beeld. Bij elk meetresultaat hoort een beeld dat we op de interactieve kaart willen gebruiken.
Neem een foto in ‘staand formaat’ waarbij zowel het water als de omgeving zichtbaar is.
Zorg dat er geen personen (herkenbaar) op de foto staan.

Zo wel:

Zo niet:

Geen horizontale foto.

Niet té ingezoomd.

Zorg dat de omgeving zichtbaar is.

Zorg dat de waterloop duidelijk in beeld is.

Laat Watermonsters ook op sociale media leven en neem nog een actiefoto.

Met wie ging je meten? Hoe nam je jouw watermonster? We zijn zeer benieuwd!

Deel de foto zelf via sociale media met #watermonsters en tag Waterland vzw op Instagram of Facebook.

Voer de proef uit

THUIS

Was je handen voor je start.
Neem jouw bokaal met het watermonster en leg de petrischaal en het pipet klaar.
- Haal het petrischaaltje uit het plastic en leg het deksel omgekeerd naast het potje.
- Zorg dat de randen van het deksel geen (tafel-)oppervlakte aanraken.

Meng het water in de bokaal door het in een 8-beweging te draaien.
Neem de pipet en hou deze in het midden van het watermonster. Verzamel 1 ml water.
Druppel de 1 ml water op het petrischaaltje.
Zorg dat het water zich goed verspreidt en een egaal laagje vormt.
Doe het deksel terug op het petrischaaltje en laat dit gesloten voor de komende 48 uur.
Hou het petrischaaltje continu op kamertemperatuur en uit de zon, idealiter op 21°C.

LET OP

Het is belangrijk dat het deksel continu op het petrischaaltje blijft en dat dit niet in de zon staat. Zo niet zal jouw watermonster verdampen en zullen er foute resultaten gemeten worden.

TIP

Zet een reminder in je agenda voor het aflezen van de metingen, 48 uur nadat je de proef hebt uitgevoerd.

Lees je resultaten af

THUIS - NA 48 UUR

48 uur na het uitvoeren van de proef tel je de blauwe stippen die zichtbaar zijn in het petrischaaltje.

Deze blauwe stippen zijn E. colikolonies die zich hebben gevoed met de agar in het petrischaaltje en kolonies zijn beginnen vormen.

De andere stippen en kleuren hoef je niet te tellen, dit zijn andere bacteriën die we in deze meetcampagne niet onderzoeken.

E. colikolonies

Om de resultaten te tellen haal je het deksel van het petrischaaltje en leg je het petrischaaltje op een witte achtergrond. Neem bijvoorbeeld een wit blad en schrijf je meetcode op dit blad.
Trek een foto van het petrischaaltje zodat de kolonies goed zichtbaar zijn.
- Zorg dat jouw meetcode zichtbaar is op de foto.

De resultaten online ingeven.

Vul hier jouw resultaten in, in het online invulformulier.
Vul jouw meetresultaten ten laatste op dinsdagavond 06 mei om 22 uur in zodat wij tijdig de gegevens kunnen verwerken.
Na het invoeren van de resultaten mag je jouw meetmateriaal weggooien.
Het pipet gaat in de PMD, het petrischaaltje in het restafval.

Op 7 juni verschijnen alle resultaten op een interactieve kaart,

samen met een uitgebreid dossier op De Standaard.

Deel jouw leukste actiefoto's op sociale media en tag @Waterland_vzw en #Watermonsters

Ben je op pad met jouw klas of wil je samen met jouw kinderen

extra proefjes rond waterkwaliteit uitvoeren?

Bekijk hier ons aanvullend educatief materiaal.